Beheer van IT-middelen naar een hoger plan

In het nieuws worden we dagelijks geconfronteerd met problemen die veroorzaakt zijn doordat er iets is misgegaan met IT. Regelmatig is er te zien of te horen dat door hackers persoonlijke data van gebruikers van IT-diensten is buitgemaakt. Luchtvaartmaatschappijen worstelen met problemen waardoor reizigers niet kunnen inchecken en dagenlang vast komen te zitten op een luchthaven. En om de haverklap worden we geïnformeerd over het feit dat er ettelijke miljoenen van ons belastinggeld in rook zijn opgegaan vanwege weer een mislukt ambitieus IT-project van de rijksoverheid.

Het beheer van informatietechnologie in de breedste zin van het woord is niets nieuws. Sinds het midden van de jaren 80 van de vorige eeuw hebben veel bedrijven, beginnend in Nederland, gebruik gemaakt van een model dat door de Engelse overheid was opgesteld, namelijk ITIL. Dit model beschreef best-practices op het gebied van processen die in het IT-bedrijf worden uitgevoerd. In de jaren daarna zijn er vele andere modellen en standaarden bijgekomen (COBIT, IT-CMF, SIAM, ISM, VeriSM, ASL-BISL, etc.) dus er is volop keus om de bedrijfsvoering in IT eens goed aan te pakken.

Helaas sluiten deze standaarden maar zeer beperkt op elkaar aan. Een belangrijk aspect is over het hoofd gezien, waardoor, alle inspanningen en investeringen in dit gebied ten spijt, het resultaat binnen de meeste bedrijven uiterst mager te noemen is. Zonder iemand voor het hoofd te willen stoten: het beheer van de totale voorraad aan IT-middelen die een bedrijf ten dienste staan over hun gehele levenscyclus (dus van eerste idee/concept, via het bouwen en testen, tot aan het in productie hebben en afvoeren) is bij de meeste bedrijven een zootje.

Een oplossing voor deze problematiek is mijns inziens gelegen in het toepassen van een bewezen effectieve methode voor het ontwerpen van betrouwbare systemen en structuren namelijk architectuur. Dat is geen “rocket-science”, maar gewoon boerenverstand. Als we een brug willen bouwen, dan beginnen we toch ook niet lukraak met het neerzetten van een pijler op de oever van een rivier. We maken eerst een overzicht van de functionele- en niet functionele eisen, schetsen een ontwerp, begrijpen de verkeersstromen, berekenen de capaciteit en sterkte enzovoorts.

Ook binnen IT is dat een zeer gebruikelijke methode die bewezen succesvol is geweest bij het bouwen van grote en complexe IT-systemen. Waarom passen we die methode dan niet toe op het ontwerp van een systeem om de IT-middelen zelf mee te beheren?  Die vraag moet iedere lezer van dit stuk zich eens stellen. Welnu, gelukkig is die beweging naar een op architectuur gebaseerde aanpak in gang gezet. Binnen The Open Group, een organisatie die zich inzet voor het ontwikkelen van standaarden ten dienste van de IT-industrie is er sinds 2014 een forum dat zich bezighoudt met de ontwikkeling van een standaard voor IT-beheer: het IT4IT Forum. Aha, nog een standaard dus. Dan wordt het alleen nog maar verwarrender toch? Integendeel! IT4IT biedt u een referentiearchitectuur voor IT-beheer en brengt daardoor bestaande standaarden en best-practices bij elkaar. IT4IT kijkt integraal naar processen, data, functies en de samenhang tussen deze componenten en biedt daarmee een krachtig hulpmiddel om in kaart te brengen hoe IT-beheer er vandaag uitziet. En, hoe een en ander kan worden aangepast om meer grip te krijgen op het IT-landschap voor nu en in de toekomst. Dat is met het oog op ontwikkelingen als DevOps, Agile, Cloud, Big Data, Internet of Things en Artificial Intelligence van het grootste belang.

Deze nieuwe aanpak, die is samengesteld op basis van de inzichten van honderden IT-beheer professionals, wordt inmiddels bij vele bedrijven in de praktijk toegepast en levert daar verbluffende resultaten op. De kosten gaan omlaag, de snelheid van leveren van diensten neemt sprongsgewijze toe, risico’s worden beter beheersbaar en het niveau van inzicht in wat er zich binnen de IT-functie allemaal afspeelt is in belangrijke mate verbeterd.

Het kan dus wel. En vanuit die positieve grondhouding spreek ik u aan, of beter: uw boerenverstand en uw IT-hart. Beide zijn nodig om de uitdagingen voor de komende jaren het hoofd te bieden. Niet met houtje-touwtje oplossingen, maar met een structurele aanpak. De IT4IT standaard kan daarbij de weg wijzen.

Karel van Zeeland is IT4IT architect bij DXC Technology ServiceNow Practice en een van de grondleggers van de IT4IT Referentiearchitectuur van The Open Group.

Bron: CIO Magazine - IT in de boardroom, maart 2018